Última sesión do Club de Lectura antes do verán, con Nada

Nada....

Na última sesión do club de lectura antes do parón estival lemos a maravillosa novela que fixo de Carmen Laforet unha escritora imperecedeira.

Na xuntanza falamos da complexa e desventurada peripecia vital da autora, que desgrana parte da súa experiencia adolescente en Barcelona a través desta novela.

Natural de Barcelona, a autora trasládase coa súa familia a Canarias dende moi nena, regresando a ela no ano 1939, recién cumpridos os 18 anos, para iniciar alí a carreira de Filosofía e Letras.

A figura de Carmen Laforet se converteu nun misterio e case nunha revolución na historia da literatura española. Na deprimida España daqueles anos, que unha autora, sobre todo sendo muller e moi nova, acadara o Premio Nadal e un grande recoñecemento internacional, se considera un feito extraordinario. Como anécdota, podemos sinalar que Nada é a terceira obra literaria española con maior número de traducións a outras linguas.

De toda esa fama fuxiría a autora tempo despois, martirizada por numerosas etapas depresivas na súa vida, e unha inseguridade, que lle facían rexeitar constantemente os seus escritos, e expermientar un verdadeiro medo a publicalos.

Da novela destacamos o contraste entre os dous mundos: o da vida familiar da protagonista, Andrea: opresivo, cruel, desestruturado, desesperanzado, suxo, ruín, e o do mundo das amizades ao que escomezaba a abrirse, cheo de luz e esperanza, aínda que acollese tamén decepcións e sensabores, como os que da a vida.

Hai un profundo realismo na novela de Laforet, e unha inmediatez nas descricións, nas expresións dos personaxes, na súa evolución ao longo do texto. Vemos a Andrea facerse máis muller, máis madura ao longo do ano que vive en Barcelona, a pesares de que, nas súas palabras:

"Me marchaba ahora sin haber conocido nada de lo que confusamente esperaba: la vida en su plenitud, la alegría, el interés profundo, el amor. De la casa de la calle Aribau no me llevaba nada. Al menos, así creía yo entonces".

Por último, destacamos a estrutura circular da novela, que remata do mesmo xeito que empeza: coa partida de Andrea, un ano despois da súa chegada, e coa certeza de que, a pesares dos cambios e das traxedias sucedidas, a vida na casa da rúa Aribau non experimentaría mellora algunha.

Ao rematar a sesión, e como facemos sempre, a nosa coordenadora Alexia leunos dous álbumes infantiles que nos encantaron:

- Thierry Lenain e Olivier Tallec: Habría que... da editorial Kokinos.

- Patrick McDonell: ¿Nada? da editorial Serres.

Cuando el rojo es negro: novela negra chinesa no club de lectura de Chapela

Por primeira vez tocamos o xénero da novela negra no club, e para tal escollemos a creación dun autor chinés actual, Qiu Xiaolong, cunha historia ambientada no Shanghai de finais do século XX, e que ten un título moi suxerente: Cuando el rojo es negro.



A novela gustounos polo seu achegamento a un mundo que para nós é descoñecido, tocando aspectos históricos e políticos referentes á historia dos últimos 50 anos do país chinés:
. A revolución cultural da China de Mao Tse-Tung
. As escolas cadre da época da Revolución
. A irrupción do capital privado na China postcomunista
. Os costumes sociais da China tradicional e o contraste cos novos valores
. O papel da muller
. A memoria histórica e o drama con que se viven os acontecementos da historia recente
. O problema da vivenda, a tradición shanghainesa das casas shikumen
. A riqueza gastronómica e culinaria chinesa, na que insiste de xeito constante ao longo de toda a novela.
...
E moitas outras cousas que espertaron a nosa curiosidade por coñecer algo máis dun país e unha cultura que para nós son lonxanos, exóticos e cheos de misterio.

Mais literariamente, a obra non convenceu a todos os nosos lectores. Coidamos que, aínda que é entretida e ten achados moi interesantes, á historia lle falta forza, sobre todo conforme se achega á resolución da trama. Aspectos como a relación de respecto e fraternidade entre os dous inspectores, ou a que se establece entre o detective Yu e a súa muller ao longo da historia agradáronnos e nos pareceron moi ben tratadas, mais coidamos tamén que o libro se fai un pouco lento en determinadas pasaxes. Por outra banda, a sobreabundancia de versos no medio da historia ou o xeito de insistir na descripción dos menús, así como nos sabores, arrecendos ou texturas das comidas, ás veces con excesiva asiduidade, fixéronnos pensar en eles máis como un recurso consciente por parte do autor, destinado a facer presente, non sen certa demagoxia, a visión exótica e tradicional da China, cecáis aquela que pode resultar máis atractiva para os lectores occidentais, a quenes está destinado o libro.

Fora desas cuestións, insistimos en que a novela atraerá a nosa curiosidade por unha cultura lonxana e descoñecida.

Para rematar a sesión, lemos un álbum infantil ambientado na historia dunha rapaza oriental: Aiko, de Ánxeles Ferrer. Ainda que triste, é unha historia chea de tenrura e sensibilidade, cunhas ilustracións belas e moi evocadoras.

"O vixía no centeo" achegamento ás crises da adolescencia no club de lectura de Chapela

A sesión desta semana do club de lectura versou sobre unha novela que pode considerarse un dos referentes máis paradigmáticos da cultura estadounidense do século XX.



Dende a súa publicación, no ano 1951, a novela "The catcher in the rye" e o seu protagonista, Holden Cauldfield convertéronse en iconos da rebeldía e o inconformismo da xuventude de tódolos tempos. Será ademáis pola súa linguaxe directa, así como polo seu xeito de provocar controversia ao tratar temas como a sexualidade, as drogas e as actitudes máis instintivas, un libro que marcará un fito sen precedentes, e unha das máis importantes novelas do século XX.

Dada a extravagante biografía do seu autor, Jerome David Salinger, que viviu, ata o seu falecemento, no ano 2009, obsesionado por fuxir da súa fama (o personaxe principal do filme: Descubrindo a Forrester está inspirado nel), non hai dúbida que existe toda unha lenda e un grande misterio entorno seu.

A novela, xeradora das máis grandes polémicas, é unha icona da cultura moderna norteamericana. Sendo unha das obras literarias máis prohibidas e, á vez, máis recollida como lectura obrigatoria nos programas escolares, está rodeada dun aura de escrito maldito e pernicioso, inspiradora de controvertidos grupos de rock e, máis aló, asasiños como Mark David Chapman, precisamente no momento en que asasinou a John Lennon.

En canto ao estilo da obra, un dos elementos máis destacados é a oralidade como recurso estético e estilístico. O mozo fala en primeira persoa con expresións coloquiais, directas, cun xeito ás veces pobre e excesivamente sinxelo, moi acorde co xeito expresivo propio dun adolescente ou dunha persoa con pouca madurez.

É precisamente esta falla de madurez o que caracteriza ao noso antiheroe Holden Cauldfield. Cheo de carraxe ante o que ve e incapaz de sentirse seguro e de afirmarse no mundo dos adultos, a pesares de que tenta facelo (acudir a bares nocturnos e beber alcohol), rexeita ferozmente todo o que o seu entorno lle ofrece. Esta falla de madurez faille comportarse coma un neno a maior parte do tempo, e márcase de xeito especial no seu achegamento afectivoaos cativos, en especial á súa irmá pequena. Asimesmo, a súa ligadura coa infancia márcase en todos os momentos en que o rapaz só se sinte seguro ou só atopa agrado cando as cousas permanecen como están, sen que teñan mediado cambios (os seus antigos mestres, o museo, a escola da súa infancia, o tiovivo...).

Doutro xeito, a inmadurez tamén se perfila nas profundas contradiccións de Holden: detesta a hipocresía, pero se declara mentiroso consumado; odia aos adultos, pero trata de facerse pasar por eles nos locales nocturnos; non ten experimentado un despertar sexual, pero contrata a unha prostituta....

Os distintos aspectos da novela deron para moitos comentarios.

Rematamos a sesión lendo un inquedante relato do mesmo autor: "Un día perfecto para el pez plátano" incluido na obra Nove contos, publicada dous anos despóis da novela que nos ocupa.

Exaltación dos libros con "Fahrenheit 451"

Fahrenheit 451, a famosa novela do escritor norteamericano Ray Bradbury foi a protagonista da xuntanza do mes de Abril no club de lectura.

Con diversidade de opinións na aceptación entre os nosos lectores, a novela é un dos máis salientables exemplos do que se deu en chamar novela distópica, un xénero que chegou a ter certa proliferación no século XX.

Dela gustounos a acción, o dinamismo con que se desenvolven os feitos,e, sobre todo, o extraordinario acerto con que Bradbury é capaz de predecir o devir das sociedades modernas en temas como a manipulación das masas a través dos medios audiovisuais. Mais, doutra banda, provocou certa decepción na súa excesiva carga moral, o que, en opinión dalgúns dos nosos lectores, facía máis limitado o seu discurso literario.

O final ¿esperanzado ou desesperanzado? deixou espazo tamén para o debate.

Non deixamos de referirnos tamén á adaptación cinematográfica da novela, dirixida en 1966 polo recoñecido cineasta francés François Truffaut. A pesar da limitación dos medios técnicos da época, a película consegue grandes efectos. Dado que está prevista unha nova versión cinematográfica da novela, a estrear a finais deste ano, agardamos con impaciencia poder vela.